Izvozna industrija BiH bilježi rast
Prema preliminarnim podacima BHAS za period januar‐septembar 2015. godineu Bosni i Hercegovini je ostvaren rast fizičkog obima industrijske proizvodnje od 2,5 posto u odnosu na isti period prethodne godine.
Povećanje proizvodnje unavedenom periodu bilo je praćeno i porastom broja zaposlenih lica u okviru bh. industrije od 1,3 posto.
Posmatrano po kvartalima može se konstatovati da je tokom drugog kvartala usljed jačanja ekonomske aktivnosti i djelimično baznog efekta iz prošle godine došlo do promjene trenda kada je u pitanju industrijska proizvodnja u BiH pa su tako respektivne stope rasta po kvartalima u odnosu na isti kvartal prethodne godin iznosile K1: ‐0,7 posto, K2: 4,5 posto, K3: 3,7 posto.
Pored rekordno niske cijene nafte, ključni generator bh. industrijskog rasta bilo je jačanje ekonomskog rasta u užem međunarodnom ekonomskom okruženju.
Tako je na nivou EU28 nastavljen trend jačanja ekonomskog rasta koji je u odnosu na isti period prethodne godine iznosio 1,8 posto što je imalo pozitivne implikacije na cijelokupni region i Bosnu i Hercegovinu.
Ako se industrijska proizvodnja u periodu januar‐septembar 2015. godine posmatra po sektorima evidentno je da je najznačajnij rast od 4,1 posto ostvaren u okviru izvozno orjentiranih grana prerađivačke industrije, što je posljedica porasta potražnje za bh. izvoznim proizvodima. Sektor rudarstva uglavnom zahvaljujući povećanju proizvodnje u rudnicima metalne rude ostvario je devetomjesečni rast proizvodnje od 3,8 posto. S druge strane, sektor za proizvodnju električne energije u periodu januar‐septembar 2015. godine ostvario je stagnaciju, tako da je izostao značajniji doprinos ovog sektora u ukupnoj industrijskoj proizvodnji u BiH.
“Ako se pak bh. industrijska proizvodnja u navedenom periodu posmatra po glavnim industrijskim grupama proizvoda vidljivo je da su nosioci ostvarenog industrijskog rasta bili izvozno orijentirani proizvodi pa su tako registrirana povećanja proizvodnje u okviru trajnih proizvoda za široku potrošnju 17,8 posto, proizvoda za međufaznu potrošnju 7,1 posto, te netrajnih proizvoda za široku potrošnju 2,5 posto. S druge strane, blago smanjenje proizvodnje zabilježeno je u okviru kapitalnih proizvoda oko 1,5 posto, dok je u okviru proizvodnje energije registrirana stagnacija u odnosu na isti period prethodne godine”, istaknuto je u objavljenoj analizi DEP-a.
| U PORASTU PROIZVODNJA NAMJEŠTAJA, MAŠINA…
Prerađivačka industrija u tranzicijskim malim ekonomijama ima posebnu važnost iz razloga što predstavlja ključni generator ekonomskog rasta, zapošljavanja i izvoza roba, te determiniše konkurentsku poziciju u međunarodnom ekonomskom okruženju. Prerađivačku industriju u Bosni i Hercegovine karakterišu nedovoljno razvijena proizvodna baza limitiranih kapaciteta sa niskim stepenom diverzifikacije proizvoda što u velikoj mjeri ograničava njen doprinos ekonomskom rastu. U periodu januar‐septembar 2015. godine u okviru prerađivačke industrije zabilježeno je povećanje proizvodnje od 4,1 posto u odnosu na isti period prethodne godine, koji je također bio praćen i povećanjm broja zaposlenih od 1,6 posto. Posmatrano po kvartalima respektivne stope rasta proizvodnje iznosile su K1:0,2 posto, K2:6,2 posto, K3:5,7 posto. Na osnovu raspoloživih podataka BHAS‐a posmatrano po granama na nivou dvije cifre vidljivo je da su povećanja proizvodnje registrirana u okviru 14 grana, dok je u okviru 10 grana nivo proizvodnje bio niži u odnosu na predhonu godinu. Kako je istaknuto u analizi DEP-a evidentno je da su najznačajnija povećanja proizvodnje registrirana u okviru izvozno orijentiranih grana bh.prerađivačke industrije kao što su; proizvodnja namještaja 23 posto, mašina i uređaja 8,5 posto, baznih metala i gotovih metalnih proizvodi 6,5 posto i 8,2 posto, hemijskih proizvoda 7,2 posto i prehrambenih proizvoda 5,6 posto. S druge strane, najznačajnija smanjenja zabilježena su u okviru proizvodnje motornih vozila 13 posto, farmaceutskih proizvoda 7,3 posto, kože i kožnih proizvoda oko 5,4 posto, te nemetalnih minerala i drvnih proizvoda od 3 posto odnosno 2,5 posto. “Posljednji raspoloživi podaci Eurostat‐a ukazuju da je u periodu janur‐septembar 2015. godine nastavljen trend rasta prerađivačke industrije u većini zemalja EU, pri čemu je rast u zemljama Centralne i Istočne evrope bio nešto izražajniji u odnosu na ostale zemlje”, navedeno je u analizi DEP-a. |
